Bewinkeling

Het winkelen is aan veranderingen onderhevig. Het kopen via internet heeft de grootste impact. In 2005 kocht 46% van de bevolking wel eens wat via internet, in 2009 was dit al 68% en dit getal stijgt verder1. Volgens winkeldeskundige Cor Molenaar zijn de internetomzetten het afgelopen jaar met € 1 miljard gestegen naar € 9,2 miljard. Dit komt neer op ongeveer 12% van de omzet. Dit percentage zal tot 2015 verder stijgen naar € 15 miljard en in 2025 zelfs naar € 25 miljard. Sectoren waarvoor de verkoop zich vooral naar internet verplaatst zijn elektronica, witgoed, speelgoed, boeken en cd’s, maar ook damesmode. Voor de dagelijkse boodschappen blijven mensen wel gewoon naar de winkel gaan. Aangezien de totale winkelomzet de komende jaren naar verwachting niet zal stijgen, betekent dit dat er winkels gaan verdwijnen. Eén op de drie, zo is de verwachting van Cor Molenaar.

Adviesbureau Roots stelt dat Gemeentebesturen het probleem van de winkelleegstand onderschatten. De gemeenten gaan ervan uit dat de vele panden die momenteel leegstaan na de crisis ’vanzelf’ wel weer huurders zullen vinden. Maar volgens Roots zal de leegstand in twee derde van de binnensteden niet verbeteren of zelfs erger worden. Door internetwinkelen en de vergrijzing is er minder behoefte aan winkelmeters. Koploper is Schiedam waar in 2020 een winkelleegstand wordt voorspeld van 35 procent, gevolgd door Sittard-Geleen (27 procent), Heerlen (24procent), Venlo (23 procent), Almelo (23 procent ), Helmond (22 procent), Lelystad (21 procent) en Enschede (20 procent). Van de 37 steden hebben alleen Almere, Utrecht en Zwolle tegen 2020 behoefte aan méér winkeloppervlak. Deze cijfers zijn exclusief de bouwplannen die nog steeds worden voorbereid in de gemeenten. Adviseur Gilbert Bal: „In de meeste gemeenten is het besef nog niet eens doorgedrongen dat er een streep moet door nieuwbouwplannen.”

Leegstand maakt de binnenstad onaantrekkelijk en kan leiden tot verpaupering. Het treft de hoofdwinkelstraten minder, maar de B- en C-locaties des te meer. Bal: „Vijf procent leegstand is gezond, dat geeft de ruimte voor nieuwe ondernemers. Maar als het boven de tien procent komt, is het schadelijk.”  

Gemeenten moeten sneller besluiten om een halflege straat op te geven als winkelstraat. Beter dan te proberen om zo’n straat te redden is het om te investeren in de straten die wél goed lopen. Bijvoorbeeld door die te verfraaien, stelt Bal.

Inmiddels dienen zich grote nieuwe internetbedrijven aan. De vlucht die internetwinkelen via Bol.com heeft genomen is enorm. En de groei is daar voorlopig nog niet uit. Ook Amazon.com  heeft zich recent op de Nederlandse markt begeven. Amazon.com is in 7 jaar tijd gegroeid tot een toonaangevend internetbedrijf, met een grote differentiatie aan producten, een uitstekende navigatiekwaliteit, uitstekende (terugzend) service en een zeer concurrerende prijsstelling. Dit uit zich in een hoge klantenloyaliteit en een omzet die inmiddels meer dan 1 miljard per jaar bedraagt. Amazone wordt dan ook gezien als een grote bedreiging van de traditionele retailsector.

DE traditionele sector zal een grote inhaalslag moeten maken. Dat kan door de voordelen van internet te integreren in de huidige bedrijfsvoering. Voor veel zaken zal de klant gewoon naar de traditionele winkel blijven gaan. Het winkelen zelf is echter zo ingrijpend aan verandering onderhevig dat onontkoombaar nog veel winkels, ook in Bussum het loodje zullen liggen.

Voor Bussum is de uitdaging: managen van de krimp en het toevoegen van nieuwe waarden aan het centrum, om het vitaal te houden en nieuwe bezoekers te genereren. Daarnaast is de opgave voor de huidige winkeliers hun bedrijfsvoering te moderniseren, internet te gebruiken en blijvend aandacht aan hoogwaardige service te verlenen.

Dat de retailsector in Bussum nog aanzienlijk krimpt is onvermijdelijk. Maar een hoogwaardige omgeving, die heel, schoon en aangenaam blijft, met nieuwe functies als wonen, (dag)horeca, cultuur en ontmoeting, in een aangename groene omgeving helpt mee aan het succes van de overblijvende retail in Bussum.